Het RIVM concludeerde twee jaar geleden dat het spelen op kunstgras met rubbergranulaat veilig is.

Het RIVM concludeerde twee jaar geleden dat het spelen op kunstgras met rubbergranulaat veilig is. Die conclusie noemen de auteurs ‘voorbarig’.

Volgens de wetenschappers, afkomstig uit verschillende disciplines, zou de Nederlandse overheid ouders het advies moeten geven hun kinderen zo goed mogelijk te beschermen tijdens en na het spelen op kunstgras met rubberkorrels. Contact van handen en mond met het granulaat dient zoveel mogelijk te worden vermeden. Ze bevelen douchen na het sporten en het wassen van sportkleding aan. Kinderen hoeven het sportveld niet te mijden. ‘Als ze op de bank gaan zitten en niet meer sporten is het middel erger dan de kwaal’, zegt Martin van den Berg, toxicoloog bij de Universiteit Utrecht en eerste auteur van het artikel.

Door een uitzending van Zembla ontstond in 2016 onrust over de rubberkorrels op voetbalvelden, die worden gemaakt van gemalen autobanden. Het granulaat bevat tal van schadelijke stoffen met kankerverwekkende en hormoonverstorende eigenschappen. Na onderzoek concludeerden het RIVM en het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA) dat de risico’s voor kinderen verwaarloosbaar zijn.

Onderschat

Volgens de vier hoogleraren bevatten de rapporten van beide instituten wetenschappelijke onnauwkeurigheden en tekortkomingen, waardoor het risico voor kinderen onderschat kan zijn. ‘Het is prematuur om te concluderen dat spelen op kunstgras met rubbergranulaat voor kinderen veilig is. De beslissing of sporten onder deze omstandigheden acceptabel is, ligt nu in eerste instantie bij de ouders.’

De rubberkorrels bevatten onder meer kankerverwekkende PAK’s (polycyclische aromatische koolwaterstoffen) en bisfenol A (BPA), dat effect kan hebben op immuunsysteem en gedragsontwikkeling en door de EU is aangemerkt als een zeer zorgwekkende stof. De wetenschappers – een toxicoloog, patholoog, internist en een kinderarts – schrijven dat het RIVM en ECHA relevante wetenschappelijke informatie over deze stoffen niet in hun berekeningen hebben opgenomen. Van den Berg: ‘Als je de tekortkomingen meeneemt, kom je op een situatie uit die onwenselijker is dan wordt voorgedaan door het RIVM.’

Als voor BPA de nieuwste wetenschappelijke inzichten van het RIVM zelf waren toegepast, had dit geleid tot de conclusie dat het risico van rubbergranulaat voor kinderen onacceptabel hoog is, aldus de auteurs. ‘Voor PAK’s is een mogelijk verhoogde gevoeligheid van kinderen voor DNA-schade niet meegenomen. Was dat wel gebeurd, dan was met name voor keepers een hoger dan verwaarloosbaar risico berekend.’

Tekortkoming

De hoogleraren stellen dat in de risicoberekeningen voor kinderen een extra veiligheidsfactor had moeten worden opgenomen. Dat hebben RIVM en ECHA niet gedaan. ‘Wetenschappelijk is dit een tekortkoming omdat meerdere studies zo’n veiligheidsfactor rechtvaardigen.’

In een reactie ontkent het RIVM voorbarige conclusies te hebben getrokken over het spelen op kunstgras. De schrijvers van het artikel gaan volgens het instituut voorbij aan het feit dat in het RIVM-onderzoek factoren zijn meegenomen die waarschijnlijk leiden tot een overschatting van het risico. ‘Na weging van alle onzekerheden voor PAK’s en BPA heeft het RIVM geconcludeerd dat de gezondheidsrisico’s naar verwachting verwaarloosbaar zijn, ook voor keepers.’

Het instituut zegt dat destijds in de wetenschappelijke ‘klankbordgroep’ voor rubbergranulaat – waar ook Van den Berg deel van uitmaakte – ‘in gezamenlijkheid’ is besloten om geen extra veiligheidsfactor voor jonge kinderen aan te houden. Van den Berg stelt dat hij in de klankbordgroep altijd bezwaar heeft gemaakt tegen de manier waarop andere onderzoekers proefdierstudies gebruikten om het risico voor kinderen in te schatten. ‘In gezamenlijkheid is niet hetzelfde als unaniem.’

Bron: https://www.volkskrant.nl/

 

Comments are closed.